ΜΕΡΟΣ Α΄
Ο Γιάννης Σακελλαράκης στην είσοδο του Θολωτού Τάφου Α στο Φουρνί των Αρχανών-η πρώτη ασύλητη βασιλική ταφή της ΚΡΉΤΗΣ -ανέκδοτη φωτογραφία
______________________________________________________
Στις 28 Οκτωβρίου, σημαδιακή για μας μέρα-πέραν και μακριά των εθνικών επετείων- ο Γιάννης Σακελλαράκης πέρασε βιαστικά στη άλλην όχθη. Από μακριά παρακολουθούσαμε το βίο και την πολιτεία του, πολλά πολλά χρόνια. Από το 1963, τότε που όλα άλλαζαν με μεγάλη ταχύτητα στη χώρα μας, τότε συναντηθήκαμε στο πιο απόμακρο ακρογιάλι, της Ζάκρου.
Εκεί που δεν ήταν πουθενά, στον ιδανικό τόπο της πράσινης θάλασσας, που μόνον ένας μονόχειρ κατοικούσε, απομεινάρι των πιο αρχαίων πειρατών, μια συντροφιά ετερόκλητη “έσκαβε το παρελθόν” , με την καθοδήγηση ενός γέροντα με κάτασπρα μαλλιά , εντυπωσιακό βλέμμα και πρόσωπο με στρογγυλεμένα χαρακτηριστικά, σαν κομμένο από ανάγλυφο χάρτη της Ανατολικής Κρήτης.

Εκεί κάποτε οι Μινωϊτες έζησαν και έκτισαν, δούλεψαν, κατασκεύασαν αντικείμενα και ταξίδεψαν στην Ανατολή- μέχρι που το μεγάλο,κύμα κάλυψε τα πάντα κι ο ουρανός σκοτείνιασε κι έβρεξε στάχτη και θειάφι.
Εκεί ο Γιάννης και η Έφη βρέθηκαν για τον μήνα του μέλιτος, εργασία και χαρά, ταξίδι γαμήλιο στο βάθος των καιρών , εκεί που θα συναντούσαν τα πιο σημαντικά τοπία και θα συνέβαιναν τα πιο εντυπωσιακά θαύματα.
Ένας σύντροφός τους θα μοιραζόταν το ψωμί τους και θα παρακολουθούσε τα πρώτα δειλά τους αρχαιολογικά (ανασκαφικά) βήματα. Και από την πρώτη στιγμή, φάνηκε ότι ο Γιάννης ήταν ευλογημένος, ότι άγγιζε μεταμορφωνόταν, όπου έσκαβε πρόβαλαν, λες από ανατολίτικα παραμύθια, θησαυροί απερίγραπτοι.
Στη Ζάκρο, ο Ν. Πλάτων στο κύκνειο άσμα του, βρέθηκε σε παλάτι Μινωϊκό, το ζεύγος των νέων αρχαιολόγων, έσκαβε δυο βήματα πιο πέρα .
Στο περιθώριο των κυρίως εργασιών, ο Πλάτων , έστειλε για προεπισκόπιση τον Γιάννη Σακελλαράκη, στην κοιλάδα των Νεκρών. Στο πρώτο ανάβαθο κι ασήμαντο σπηλιάρι, ο αρχαιολόγος ακούμπησε ένα σημείο και υπέδειξε στον εργάτη που τον συνόδευε, να σκαλίσει τα χώματα. Σε ελάχιστο χρόνο, τελείως επιφανειακά, ήταν θαμμένο ένα παράδοξο αντικείμενο, μια πρασινωπή πέτρα στρογγυλή,15-20 εκατοστών με κάποιο εξόγκωμα στο πάνω μέρος. Πολύ γρήγορα καθάρισε και φάνηκε μια “πυξίδα” εγχάρακτη, με ένα ζώο στο καπάκι-ήταν σχεδόν άθικτη.
Σε λίγο θα βρισκόταν το “θησαυροφυλάκιο” του ανακτόρου, με αντικείμενα απείρου κάλλους, συλλογίζομαι σήμερα ότι ίσως το άστρο του Σακελλαράκη φώτισε την ακτή της Ζάκρου και οδήγησε τον απόμαχο τότε Πλάτωνα(ήταν στο τέλος της καριέρας του), στην μεγαλύτερη ανακάλυψη της ζωής του. Εκπληκτοι όλοι αντίκρισαν πολύτιμα αντικειμενα θυσιών και λατρείας των Μινωϊτών, που είχαν ταφεί κάτω από την λάσπη του μεγάλου κύματος (τσουνάμι) και δεν είχαν αγγιχτεί από ιερόσυλους ή τυμβωρύχους.
Στο ιερό των καθαρμών την ώρα της ανασκαφής του 1963 , βρέθηκαν αμέτρητα αναθήματα και πολύτιμα αγγεία – ανέκδοτη φωτογραφία αρχείου Β.Ζεβ.
_____________________________________________________________
Τέλος πρώτου μέρους