Ο ΦΩΤΗΣ ΑΓΓΟΥΛΕΣ, ενας λαϊκός αγωνιστής που έγραφε ποιήματα

Το στίγμα

Σ` έναν νεαρό φασίστα που βρέθηκε σκοτωμένος,
πάνω σε μια Ρούσσικη χιονισμένη στέπα

Και μέσ` στα χιόνια, θησαυρούς
το άρπαγο μάτι βλέπει;
ξανθέ φονιά, τι σ` έφερε
σ` αυτήν εδώ τη στέπη;
Μέσα στη νύχτα, φονικό
ποιανού έστηνες καρτέρι;
Ποιος σ` έβλαψε τόσο μακριά;
Ποιόν ξέρεις; Ποιος σε ξέρει,
εδώ που χρόνια εμόχθησε
το εργατικό το χέρι
να χτίσει την καλύβα του
και μια ζωή να φτιάσει;
Νυχτερινέ διαγουμιστή,
πως θες να σε δικάσει,
το χέρι αυτό που του γκρεμνάς,
ότι από χρονιά χτίζει;
Ποια καταδίκη στο φονιά
και στο φασίστα αξίζει;
Τώρα φωλιάζουν στο άσαρκο
κρανίο σου σκοτάδια,
κι απ` της φυλής σου τα όνειρα,
είναι τα στήθια σου άδεια.

Κι ίσως μια μάννα, ένα παιδί!
κάπου να σε προσμένει,
μα εσύ, θα μένεις πάντοτε
ξένος σε χώρα ξένη
(…)*

(*)Το ποίημα έχει και άλλο ένα τετράστιχο, μπορεί να το διαβάσει όποιος θέλει στο διαδίκτυο.

Σ` ευχαριστώ

Νησάκι μου ολοπράσινο, ανθοπλήμμυρο, μυρολουσμένο,
φιλόξενο, μυριόχαρο και πολυαγαπημένο,
σ` ευχαριστώ και σ` αγαπώ και δεν ξεχνώ πως μούγινες
μητέρα της ορφάνιας μου, πατρίδα του ξενιτεμού μου,
και κοίμισες τον πόνο μου, μες στ` άνθια σου και μούδωσες
το χάδι της παρηγοριάς, στις νύχτες του καημού μου.

Και τώρα, ιδές, όπως κεντά το σκίνο η Χιωτοπούλα
για να δακρύσει τ` ακριβό κι ευωδιαστό μαστίχι,
όμοια κι η σκέψη μου, κεντά το σκίνο της αγάπης μου,
για να κυλήσουν μιας βαθιάς ευγνωμοσύνης δάκρυα ,
και να σου γίνουν στίχοι.

Θα φύγω

Για ένα ταξίδι θα φύγω – ποιος το ξέρει;
Μ` ένα καράβι; με φτερά πουλιού; μ` ένα μαχαίρι;

Κι αν είναι οι νύχτες όμορφες πολύ και το νησί μου
στις μυρωδιές του Γιασεμιού και του Διατσίντου(1) είναι λουσμένο,
τόσο πολύ με πίκραναν κι οι ξένοι κι οι δικοί μου,
που εγώ δεν έχω ν` αγαπώ τίποτα εδώ και να προσμένω.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
(1)=γιατσέντο το (ουσιαστικό) [ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ :‹ ιταλ. giacinto ‹ λατ. hyacinthus ‹ αρχ. ελλ. υάκινθος] το φυτό «πολυανθές το κονδυλόρριζο». Αλλιώς γιατσίντο, διατσέντο, διατσίντο συνώνυμα: υάκινθος.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ:
Στην αλληλογραφία του με τον Δ. Τσάτσο, όπως μας θυμίζει σε βιβλίο για τη γενιά του 30, ο» μείζων» λογοτέχνης Τάσος Γουδέλης (που χαρακτηρίζει τον Αγγουλέ “ήσσονα ποιητή”), ο Σεφέρης τον χαρακτηρίζει… «γιακωβίνο” (…)

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ βασισμένη σε άρθρο του Δημ. Γκιώνη στην Ελευθεροτυπία (30-10-2004)
Ο Φώτης Αγγουλές γεννήθηκε το 1911 στον Τσεσμέ. Ψαρομανάβης ο πατέρας του, Αγγουλές το παρατσούκλι του.(…)
Εβγαλε δεν έβγαλε τη Β’ Δημοτικού(…) Προτίμησε, να βοηθάει τον πατέρα του.
Σε ηλικια 14-15 χρόνων διάβασε κάποιο ποίημα (…)κι άρχισε να σκαρώνει στίχους.(…)
Ενα σατιρικό του ποίημα κατά του δικτάτορα Μουσολίνι στην εφημερίδα «Αλήθεια» τον οδηγεί στο δικαστήριο. Αθωώνεται, αλλά είναι πια σημαδεμένος αριστερός και «επικίνδυνος» ώς το θάνατό του.

«Μέση Ανατολή» έργο του αρχιτέκτονα και ζωγράφου Θ.Τσίγκου-εμπνευσμένο από την σκληρή εμπειρία των έμπεδων

Ακολουθεί μια περιπετειώδης ζωή: στράτευση, Μέση Ανατολή, βοηθητικός λόγω φρονημάτων, σαλπιστής, ασυρματιστής, αποσπασμένος στην Ιερουσαλήμ, να τυπώνει στο τυπογραφείο του Πατριαρχείου το στρατιωτικό ψυχαγωγικό περιοδικό «Ελλάς».
Όταν έγιναν συλλήψεις, εγκλεισμοί σε στρατόπεδα και φυλακές – μαζί τους και ο Φώτης.
Επιστροφή στην Αθήνα, αλλά η πείνα τον ξανάφερε στη Χίο. Το 1948,

καθώς τύπωνε μια παράνομη εφημερίδα, πιάνεται και γραμμή στα Γιούρα.
Αποφυλακίζεται το 1956 έχοντας συμπληρώσει τα 2/3 της ποινής του. Για λίγο στην Αθήνα, και ξανά στη Χίο. (…). Είχε όμως τη συμπαράσταση και την αγάπη των απλών ανθρώπων. Τον κερνούσαν, τον χαρτζιλίκωναν, του έδιναν ψάρια να τα μεταπουλήσει.Ακολούθησαν αρρώστιες και μια πρόωρη σύνταξη από το σωματείο τυπογράφων. Εσβησε σ’ ένα πλοίο, σ’ ένα ταξίδι από τη Χίο στον Πειραιά στα 1964.