ΓΑΥΔΟΣ ΤΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ (ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΚΡΗΤΗ)

Το καλοκαίρι συνεχίζεται στην Κρήτη παρά την πρώτη μπόρα. Ψηλές θερμοκρασίες, ήμερες θάλασσες και πολλοί (ακόμα) επισκέπτες – αλλά και χωρίς καλή διάθεση  – εν μέσω μιας κρίσης που βρισκεται στην κορύφωσή της . Στο κεντρο του οικονομικού τυφώνα, δεν είναι  άνετα και  (γιαυτό) η  μνήμη γυρίζει σε διαδρομές που δεν ξεχνιόνται. Το νησάκι της γιαγιάς Μαρίας, είναι η πιο προσφιλής διαδρομή  –  Σέλινο και Γαύδος λοιπόν.

ΤΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ – κείμενο αφιερωμένο στην Θεανώ και τον Τζων,

που δεν πρόλαβαν σ΄αυτές τις διακοπές να τα δουν όλα στο νησί μας.

______________________________________________________

 

 

Η Γαύδος είναι νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, το ξέρουμε από το Δημοτικό, κατοικούσε( το μάθαμε στο Γυμνάσιο) η νεράιδα το Ομήρου, που θέλησε να κρατήσει για πάντα κοντά της τον Οδυσσέα (η  Καλυψώ ).*

Για μας Γαύδος είναι κυρίως το “Σαρακίνικο” ένας κόλπος που δεσπόζει στη βορεινή της πλευρά, απέναντι από την Κρήτη, (σχεδόν πάντα) ήσυχος χρυσοπράσινος , μαγευτικός.

Κάθε καλοκαίρι ετοιμαζόμαστε για το ταξίδι της Γαύδου, στο πενθήμερο του Δεκαπενταύγουστου. Μικροί μεγάλοι, με την ίδια (χαρούμενη) διάθεση, θα επιστρέψουμε στο εξωτικό νησί, με τους κέδρους και τα πεύκα και την παρθένα ακρογιαλιά, ν΄ανασάνουμε λίγο, μακριά από τον “πολιτισμό”  της καθημερινής μας ζωής.

 

 

Εκεί απουσιάζουν πολλά από τα δεινά μας (ΙΧ , δίκτυα, αγορές, τράπεζες). Δεν έχει φεστιβάλ, υποχρεώσεις και συγκεκριμένο ωράριο. Δεν χρειάζονται παπούτσια, κορδόνια και κάλτσες, σιδερωμένα ενδύματα. Τα σώματα είναι τις πιο πολλές ώρες γυμνά και η άμμος το καλύτερο κρεβάτι,  για φτωχούς και πλουσίους.

Οι περισσότεροι αποφεύγουν ακόμα και το “φύλλο  συκής” εξ άλλου  όλοι  είναι ίδιοι, κάτω από το εκτυφλωτικό φως, που τρώει τους όγκους και εξαφανίζει τις λεπτομέρειες.  Η ανθρώπινη παρουσία είναι φυσική, της λείπει ο εξοπλισμός κα τα τεχνικά εξαρτήματα, δεν προσβάλλει το τοπίο κι όταν ο ήλιος χαμηλώνει και πέφτει το σούρουπο, ότι το όμορφο, αναδεικνύεται και μα ς καθηλώνει.

 

Κι όταν έρχεται η νύχτα ασέληνη, στο στερέωμα  τρεμοπαίζουν άπειρες φλογίτσες

σ΄ έναν τεράστιο πολυέλαιο και (νομίζεις ότι) κουδουνίζουν τα κρύσταλλα στον ελαφρόν άνεμο.

Και οι οπτασίες ξετυλίγονται τα μεσάνυχτα , και βλέπουν αυτοί που θέλουν, μορφές και συμπλέγματα παράδοξα, ελληνικά και αραβικά και και χορούς απερίγραπτους-και τα σπαθιά αναδεύονται και τα τόξα γεμίζουν κι ο έρωτας παίζει με ψυχές και σώματα και κάθε σπασμός  δροσερεύει  στην ήσυχη θάλασσα.

Η νύχτα είναι ζωντανή στο ακρογιάλι, η Καλυψώ μπορεί να μην έζησε πολύ με τον Οδυσσέα, να έκτισε μόνο στο Σαρακίνικο το παλάτι της. Μα δεν χάνει καμιά από τις τέλειες παγίδες που έστησε. Η Θεά διάλεξε τη νύχτα για τις παραστάσεις κια τα παιγνίδια της, άφησε στη μέρα τις προϋποθέσεις που φέρνουν τα θύματα στην αγκαλιά της.

 

Η Γαύδος έχει το πιο ελκυστικό ακρογιάλι της χώρας μα, δεν  είναι το ομορφότερο ίσως, μα σίγουρα το πιο φυσικό για τα μάτια και τα σώματα των ανθρώπων. Είναι ένα ατέλειωτο, αναπαυτικό ανάκλιντρο, που μπροστά του αχνίζει το πέλαγος -κεντημένο με τις βελόνες των πεύκων, σκιασμένο από τα κρόσσια των κέδρων.

Στην ακρογιαλιά αυτή, έχουν απαλύνει όλες οι σκληρότητες του νησιού, όλα είναι ήπια μαλακά και οικεία. Όλα μας αγκαλιάζουν με με χαμόγελο και συμπάθεια.

Να ναι που σ αυτόν τον κολπίσκο -πριν χρόνια πολλά- έγιναν βαρβαρότητες, έτρεξαν αίματα, που απάλυνα κάθε γωνιά εξάγνισαν τον τόπο. Μήπως η βία στόμωσε και δεν κόβει πια σ΄αυτά τα χώματα κια μας φαίνεται σήμερα ειρηνικός και αναμάρτητος;

 

Ένας μεγάλος μαύρος βράχος, σαν προϊστορικό θηρίο, προστατεύει το ακρογιάλι-είναι ξεχασμένος και άχρηστος πια.

 

Πιο βαθιά στην κοιλάδα δυο μεσαιωνικά εκκλησάκια μέσα στο δάσος, ονειρεύονται τις παραδόσεις και τους θρύλους της ορθοδοξίας.

Το έδαφος σ’ όλο το νησί ξερό και πετρώδες, κατρακυλάει από τους λόφους  στη θάλασσα, θρυμματίζεται  και φτάνει στην παραλία σαν άχνη  ασημένιας ζάχαρης.

 

Η Γαύδος είναι άνυδρη, όμως στο Σαρακίνικο, αν χαράξεις  την άμμο, αναβλύζει γλυκό νερό.

Αν δεν ήταν η Καλυψώ, κάποιος άλλος θεός θα έμεινε εδώ κι ευλόγησε τον τόπο, και τακτοποίησε τα πάντα με μεράκι και σοφία-σχεδίασε την παραλία, τοποθέτησε τους βράχους, φύτεψε όπου έπρεπε κάθε δέντρο και σκόρπισε την άμμο όπου χρειαζόταν για να  αναπαύεται κανείς στη σκιά.

 

Οι σκέψεις σ αυτό το μέρος δεν ξεκαθαρίζουν. Δεν μπορείς να γράψεις, να διαβάσεις ή να συζητήσεις. Όλα παρασύρουν τις αισθήσεις, οι ήχοι , τα χρώματα, οι μυρωδιές-η αλμύρα που σκάει τα χείλη, το πυκνό στρώμα των φυκιών και η απαλή άμμος.

Σ αυτό το περιγιάλι, μπορείς μόνο (εύκολα)να ονειρεύεσαι…

ΣΗΜΕΙΩΜΑ:

Παλιά διαδρομή  προγραμματισμλενη από τον ΕΟΣ (ακόμα γίεται κάθε Δεκαπενταύγουστο) τότε  οργανωτρια η κ. Κική Βασιλειάδη – το πρώτο ταξίδι  ήταν σημαδιακό και το τέταρτο και τελευταίο αξέχαστο. Το κείμενο δημοσιεύθηκε κάποτε στα ΝΕΑ, χωρίς φωτογραφίες (αρχείο Β.Ζ.)

(*)=Πιστεύεται ότι η Γαύδος  είναι η αρχαία Ωγυγία του Ομήρου:

«ΚΑΙ ΣΤΟ ΝΗΣΊ ΟΙ ΑΘΆΝΑΤΟΙ ΤΗΣ ΩΓΥΓΊΑΣ ΜΕ ΡΊΞΑΝ

ΤΗΣ   ΚΑΛΥΨΩΣ ΤΗΣ ΦΟΒΕΡΗΣ ΚΙ ΩΡΙΟΜΑΛΛΛΗΣ ΛΗΜΕΡΙ»

(Οδύσσεια 244, μεταφ. Εφταλιώτη-ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΑΝΑΚΗ)